Het yoga dieet, wat eten yogi’s?
- Yoga met Lieneke
Wanneer je intensief yoga oefent, ga je merken wat het effect is van voeding op je lichaam. Het lichaamsbewustzijn vergroot en daarmee word je je ook bewuster van wat je in je lichaam stopt. Het moderne westerse dieet is allesbehalve gezond en dat voel je!
Het yoga dieet is gebaseerd op ayurvedische principes. Aryurveda is de studie van het leven, gezondheid, je fysieke en mentale welzijn. Het is een holistische geneeskunde, gebaseerd op Indiase filosofie. Ayurveda en de yogafilosofie gaan beide uit van de guna’s: sattva, rajas en tamas. Sattva is licht en harmonie, rajas is activiteit en passie en tamas is stabiliteit en duisternis. De guna’s zijn de kwaliteiten van de natuur; alles in de natuur kan onderverdeeld worden in deze drie categorieën.
Sattva
Sattva is licht, balans en harmonie. Wanneer je genoeg geslapen hebt, goed gegeten hebt, vrij bent van stress en zorgen, wanneer je fit bent, een goede gezondheid hebt – dan ben je in een sattvische staat. Je voelt je gegrond, maar licht, je voelt je veilig en je gedachten zijn kalm. Dit is een goede staat om yoga (hiermee bedoel ik niet alleen de asana’s) te oefenen.
Om een sattvische staat te bereiken en te behouden is het eten van sattvische voeding essentieel. Fruit, groenten, granen, peulvruchten en noten vallen hieronder. Het is daarbij belangrijk om rekening te houden met de manier waarop producten worden verbouwd, verwerkt en klaargemaakt. In onze samenleving zijn veel granen juist slecht voor de gezondheid, vanwege genetische modificaties, pesticiden, chemische bleekprocessen en allerlei kunstmatige toevoegingen. Brood uit de supermarkt valt dus helaas niet meer onder deze categorie.
Rajas
Rajas is activiteit, beweging en emotie. In deze staat ben je alert, heb je behoefte aan stimulatie, ervaar je stress en kun je moeilijk stilzitten of in slaap komen. Zonder beweging is het leven niet mogelijk, dus het is zeker geen negatieve staat, maar het kan wel negatieve kanten hebben. Om uit een dip te komen is het goed om in beweging te zijn en blijven, maar activiteit moet altijd in balans gehouden worden door rust, zodat je dicht bij de sattvische staat blijft.
Rajische voeding is stimulerende voeding. Denk aan uien, prei, radijs, paprika, peper en knoflook, maar ook aan gefermenteerde voeding, chocola, koffie en thee, zout, azijn, eieren, yoghurt en kaas. Over deze laatste nog een kanttekening. Het yoga dieet is traditioneel gezien een lacto-vegetarisch dieet, wat betekent dat er geen vlees, vis of eieren worden gegeten, maar wel zuivel. Dit is logisch, aangezien yoga afkomstig is uit een cultuur waar koeien heilig zijn en zuivel een belangrijk onderdeel is het dagelijkse dieet. Maar veel mensen, waaronder ikzelf, verteren zuivel niet goed. Voor mij is zuivel tamisch, niet rajisch.
Tamas
De laatste categorie is tamas. Deze guna heeft positieve en negatieve kanten. Wanneer je vermoeid bent, je lichaam zwaar aanvoelt, je depressief bent, geen energie hebt – dan ben je in een staat van tamas. Maar als je slaapt ben je ook een in een tamische staat, stabiliteit en vastigheid is ook tamas. We kunnen niet zonder deze guna, maar fysiek en mentaal kun je deze staat van zijn toch het beste vermijden.
Tamische voeding maakt logischerwijs dus geen onderdeel uit van het yoga dieet. Bedorven voeding (of lang houdbare voeding), aangebrand eten, gefrituurd eten, eten uit de diepvries, geraffineerde suikers, overrijp fruit, oude granen en oliën, alcohol, champignons, vlees, vis – en natuurlijk alle ultrabewerkte voeding waar de supermarkten tegenwoordig vol van liggen, wil je zoveel mogelijk proberen te vermijden.
Het yoga dieet
Het is niet nodig om altijd sattvisch te eten. Ik zou zeggen dat dit tegenwoordig zelfs zo goed als onmogelijk is, tenzij je al je groente en fruit, granen en peulvruchten zelf verbouwt. En zelfs dan krijg je microplastic, hormonen en pesticiden binnen, onder andere via het drinkwater. (Sorry voor dit pessimistische perspectief!)
Kleine stappen maken al een groot verschil. Wanneer je meer sattvische voeding toevoegt in je dieet, voel je je al snel lichter en helderder van geest. Probeer dagelijks wat meer tijd te besteden aan het koken van een gezonde maaltijd. Kies vaker voor verse groenten en producten van een zo hoog mogelijke kwaliteit. Probeer ultrabewerkte voeding zoveel mogelijk te vermijden. Haal brood bij een goede bakker. Begin een kleine moestuin. Als je budget het toelaat, eet zoveel mogelijk biologisch. Het hoeft zeker niet perfect te zijn, maar jouw beoefening wordt veel sterker met een gezond dieet.
© 2024 Lieneke’s Yoga Company