Welke stijl van yoga past bij jou?

Yoga met Lieneke

Je wilt starten met yoga, maar waar begin je? Er zijn zoveel verschillende stijlen binnen de yoga, hoe weet je wat bij jou past? Deze blog legt je een aantal vragen voor waardoor je kunt bepalen welke yogastijl geschikt is voor jou. Onderaan de blog vind je korte omschrijvingen van de grootste stromingen binnen de yoga.

Inspannen, of ontspannen?

De eerste vraag die je voor jezelf wilt beantwoorden is, wil ik een intensieve vorm van yoga beoefenen, of wil ik ontspannen met behulp van yoga? NB: Met intensieve vormen van yoga ontspant het lichaam ook, soms zelfs wel beter dan alleen met ontspanningsoefeningen. De vraag is dus, wat past beter bij mij? Intensieve yoga, of rustige yoga?

Intensieve yoga: Iyengar Yoga, Ashtanga Yoga (Mysore), Vinyasa (flow), Poweryoga, Bikram, sommige vormen van Hatha Yoga.
Rustige yoga: Hatha yoga (de meeste lessen), Iyengar Yoga restoratieve lessen en Yin Yoga.

Yoga als een sport, of klassieke yoga?

Yoga wordt in een groot aantal sportscholen (en soms in yogastudio’s) aangeboden als een manier om fysiek fit en soepeler te worden. Dat is fantastisch natuurlijk, maar je wil dit niet verwarren met (echte) klassieke yoga. Over het algemeen worden de houdingen in de ‘sport-yoga’ korter aangehouden, heeft de les een hoog tempo, worden de klassieke houdingen aangepast en versimpeld, en is er weinig aandacht voor techniek en correcties. De nadruk ligt vooral op kracht en uithoudingsvermogen en minder op flexibiliteit en stabiliteit.

In de klassieke vormen van yoga is er veel aandacht voor de uitvoering van de houdingen, worden de houdingen langer aangehouden en oefen je (voornamelijk) de klassieke houdingen. Ook ligt het niveau van flexibiliteit in de lessen vaak hoger.

Sport-yoga: Vinyasa (flow), Poweryoga, Bikram, Ashtanga Yoga (aangepast).
Klassieke yoga: Iyengar Yoga, Ashtanga Yoga Mysore.

Ben je op zoek naar yoga als een vorm van (fysio)therapie?

De stijlen van yoga waarin de meeste aandacht wordt besteed aan de alignment van de houdingen en dus ook aan het (juiste) effect van de houdingen op het lichaam zijn Iyengar Yoga (restoratief) en Critical Alignment (een vorm van Hatha Yoga).

Heb je last van (mentale) spanningsklachten of een burn-out?

In dit geval zijn rustige yogavormen waarschijnlijk beter. Kies voor Yin Yoga of restoratieve Iyengar, of een rustige vorm van Hatha Yoga. Sommige mensen worden juist heel onrustig of geïrriteerd door alleen maar ontspanningsoefeningen en hebben wat meer actie nodig. In dit geval zijn de Ashtanga Yoga (aangepast), en Vinyasa (flow) de stijlen van yoga die ik aanraad.

Hoe vind je een goede docent?

Niet alleen de stijl van yoga is belangrijk; een aansluiting voelen bij een docent is misschien nog wel belangrijker. Zelf was ik altijd redelijk streng, had ik heel veel aandacht voor details, corrigeerde ik continue en liet ik studenten hard werken. Sommigen vonden dat fantastisch, voor anderen was het niveau te hoog, of ze zochten gewoon iets anders. Andere docenten in dezelfde stijl (intensieve Hatha Yoga) pakken hun lessen heel anders aan. Spreekt een stijl je dus aan, maar de docent niet? Zoek dan gewoon een andere docent!

De beste docenten binnen de yogawereld zijn de Iyengar Yoga Senior Teachers. Nergens anders vind je zoveel kennis en zoveel aandacht voor de houdingen. Maar soms kan dit een beetje doorslaan; er zijn veel verhalen van onvriendelijke en harde Iyengar Yoga docenten. De echte leraren zijn wat mij betreft de mensen die zelf een hoog niveau hebben bereikt in hun yogabeoefening, en dan heb ik het niet per se over het fysieke stuk. Dit zijn niet de docenten die 30 verschillende opleidingen en cursussen op hun about pagina hebben staan. De basis voor een echte goede docent (in mijn ogen) is zijn of haar eigen beoefening, dat wat je vooraf misschien niet ziet, maar wel direct merkt, wanneer je een les binnenstapt.

Neem daarom een (groot) aantal proeflessen, en neem de tijd om uit te vinden welke stijl van yoga het beste bij jou past. En wijs de yoga niet af op basis van één les of één docent! Gegarandeerd dat er een yogastijl is die perfect bij jou aansluit. Hieronder alle genoemde yogastijlen voor je op een rijtje:

Iyengar Yoga

Iyengar Yoga is vernoemd naar haar oprichter, BKS Iyengar. Kenmerkend voor deze yogastroming is de grote aandacht voor detail, techniek en alignment van de houdingen. Ook wordt er veel met hulpmiddelen gewerkt (de props). Ik heb veel lessen en workshops gevolgd in deze yogastijl en kan deze ook van harte aanraden. Je doet echt enorm veel kennis op over de houdingen!

Restoratieve Iyengar Yoga

In deze subvorm van Iyengar Yoga oefen je houdingen met veel ondersteuning (van props), waardoor je helemaal tot ontspanning kunt komen. Deze vorm van yoga is geweldig bij allerlei fysieke (en mentale) klachten. Restoratieve yoga is overigens niet hetzelfde als Yin Yoga. De Yin Yoga heeft een hele andere filosofie, er is weinig tot geen aandacht voor alignment en de houdingen zijn helemaal passief. Mijn persoonlijke voorkeur gaat zeer zeker uit naar de restoratieve yoga boven de Yin Yoga.

Ashtanga Yoga

In de Ashtanga Yoga heb je 6 vaste yogaseries, die je 6 keer per week zelfstandig oefent, beginnend bij de eerste serie. Wanneer je een serie ‘voltooit’ ga je door naar de volgende serie. In de praktijk is de primary serie zo moeilijk dat de meeste mensen hier een leven lang mee bezig zijn. Veel Ashtanga Yoga lessen zijn daarom geleide lessen geworden, waarin je slechts een halve primary serie oefent. Ook worden er regelmatig houdingen van de serie weggelaten of aangepast. Wil je de echte klassieke Ashtanga oefenen, dan heet dat Mysore stijl. Hier oefen je zelfstandig, op jouw eigen niveau en in jouw eigen tempo aan de primary serie. Dit doe je zelfstandig thuis, of in een les, waarbij je geholpen en gecorrigeerd wordt door een docent. De klassieke Ashtanga is de meest intensieve vorm van yoga die je zult vinden en het risico op blessures is redelijk hoog. Dat gezegd hebbende, het is een fantastisch systeem en de effecten kun je nergens mee vergelijken!

Vinyasa (flow) en Poweryoga

Beide yogavormen zijn afgeleid van de Ashtanga Yoga. Een Poweryoga les is soms (bijna) hetzelfde als een halve primary serie, vaak wel met de nodige aanpassingen. De Vinyasa (flow) is een combinatie tussen Hatha Yoga en Ashtanga Yoga, waarin een grote verscheidenheid aan (niet-)klassieke houdingen aan elkaar worden verbonden door middel van Vinyasa’s. Dit zijn planken en hondhoudingen die je tussen elke houding door doet, zodat de les een grote ‘flow’ wordt. In dit soort lessen is er meestal (maar niet altijd, ligt natuurlijk aan de docent) weinig tot geen aandacht voor de alignment van de houdingen. Dit soort lessen zijn gericht op fysieke fitness en je vooral goed voelen tijdens en na afloop van de les.

Bikram Yoga

Dit is een klasse apart. Deze vorm van yoga oefen je in een ruimte van 40 graden, zodat je flink zweet tijdens de yogales. Dit maakt een Bikram les een hele bijzondere ervaring, maar niet altijd even bevorderlijk voor de gezondheid. In een les beoefen je altijd dezelfde houdingen (veel balans en achteroverbuigingen). Deze serie is zeer intensief en zeer reinigend. Sommige mensen zweren bij deze vorm van yoga, zelf raad ik het je af om het regelmatig te doen. Maar de ervaring is leuk!

Hatha Yoga

De Hatha Yoga is feitelijk een verzamelnaam voor alle fysieke vormen van yoga. Alle stromingen in deze blog vallen dus onder de Hatha Yoga. In de praktijk zijn Hatha Yoga lessen zeer veelzijdig; er zijn talloze verschillende stromingen en duizenden verschillende docenten in Nederland. De meeste Hatha Yoga lessen zijn rustig, gericht op de ademhaling en verweven met andere spirituele praktijken en ideeën (zoals de chakra’s, pranayama, meditatie, chanten, etc.). Daartegenover, mijn lessen, in de stijl intensieve Hatha Yoga, zijn juist heel intensief, fysiek, ‘niet zweverig’, gecombineerd met de precisie van de Iyengar Yoga, met heel veel klassieke houdingen. De enige manier om te bepalen of een Hatha les geschikt is voor jou (na de website van een studio goed te hebben lezen), is om de les een keer te proberen!

Yin Yoga

De laatste yoga stroming van deze blog is de Yin Yoga. Dit is een heerlijke, ontspannende, rustige vorm van yoga, waarin yogahoudingen lang worden aangehouden, zodat je het lichaam helemaal over kunt geven en ontspannen. Dit klinkt heel fijn (en dat is het ook), maar ik zou deze vorm van yoga alleen volgen bij een hele goede docente. Wanneer je lang in een houding blijft, is het namelijk wel belangrijk dat je deze houding goed uitvoert. En deze kennis ontbreekt vaak.

Wellicht is dit een laatste tip die ik je mag meegeven tijdens je zoektocht naar een geschikte yogales. Zoek vooral naar een goede docent, die interesse heeft in jouw proces en betrokken is bij jouw oefenen en jouw uitvoering van de houdingen. Blessures komen helaas regelmatig voor, omdat docenten niet corrigeren of op een verkeerde manier corrigeren. Probeer dit te voorkomen door zelf te studeren, of door regelmatig workshops te volgen bij yoga stromingen waar ze alignment doceren (bijvoorbeeld Iyengar Yoga of Critical Alignment). Hopelijk heb ik je zo toch een beetje geholpen, dankjewel voor het lezen!