Hoe doe je Vrksasana?

Vrksasana, de boomhouding, is voor veel studenten van yoga de eerste balanshouding die ze leren. Studenten die al wat ouder en / of iets zwaarder zijn, hebben vaak moeite met deze houding. Maar ik heb ook jonge studenten gehad die met geen mogelijkheid konden blijven staan. Balans is voor iedereen een uitdaging!

Balanshoudingen zorgen voor stabiliteit en voor gronding in de benen. Laten we de voeten eerst bespreken. Wanneer je met blote voeten op de grond staat, zijn er drie punten waar je op wilt letten. De bal van de grote teen, de bal van de kleine teen en de hak. Met de bal van de grote en kleine teen bedoel ik niet de tenen zelf. Een van de grootste fouten die beginners maken is dat ze hun tenen aanspannen en krom trekken om balans te houden. De tenen wil je ontspannen houden, je zou ze zelfs een klein beetje op kunnen tillen in balanshoudingen, zo stabiel moet de bal van de voet zijn. Zorg ervoor dat je de drie punten van je voet heel bewust voelt en speel met je balans tussen deze drie punten, net zolang tot het een automatisme wordt. 

Voet op de knie, of toch niet?

vrksasana

Toen ik een aantal jaar geleden een tutorial voor de boomhouding op Instagram plaatste, had ik niet kunnen weten dat dit een houding was waar discussie over zou kunnen ontstaan. Waarom? Omdat ik had gezegd dat het plaatsen van de voet op de knie een goede tussenstap was, wanneer je de voet nog niet aan de binnenzijde van het bovenbeen kan plaatsen.

Veel mensen waren bang dat dit druk zou veroorzaken op het kniegewricht en raadden dit dus af. Maar dat is niet mijn ervaring. Tenzij je afzet met je voet tegen het andere been, komt er helemaal geen druk op de knie. Maar de knie geeft de voet wel een ‘stop’, zodat de hak blijft steken en de voet niet afglijdt naar beneden.

Adviseer je studenten die moeite hebben met balans deze tussenstap te gebruiken, maar alleen als ze geen druk zetten – of voelen – op de knie. Als je dat nodig vindt. Ik heb zelf nog nooit hoeven ingrijpen in deze houding. 

Tips voor het vinden van balans

Soms heb je een hele gladde yoga pants aan, of heb je je voeten ingesmeerd (nooit doen net voor de yoga!), óf zijn je voeten juist heel erg droog. Maar ook zonder deze extra obstakels, is het super frustrerend om je voet telkens maar te voelen afglijden. Waarom is het zo lastig om je voet op je bovenbeen te houden? 

De meeste studenten met dit probleem heb ik kunnen helpen met twee simpele tips. Je voet is niet passief, maar speelt een belangrijke rol om niet af te glijden. Wat je doet is je enkel buigen en je hak zoveel mogelijk in het bovenbeen drukken. Dit voorkomt dat de voet afglijdt. Hoe hoger je de voet kunt plaatsen, hoe meer je je hak kunt gebruiken.

Daarnaast duw je niet alleen met je voet in het bovenbeen (niet te hard, laat de zwaartekracht het meeste werk doen), maar duwt het staande been actief terug. Deze twee krachten moeten in balans zijn, anders duw je jezelf letterlijk uit balans. 

Eerst balans, dan techniek

Wanneer iemand nog moeite heeft met balans, maakt het me niet heel veel uit of de voet op de enkel, of de knie, of misschien twee ademhalingen aan de binnenkant van het bovenbeen is. Eerst moet het staande been stabiel genoeg zijn, dan ga ik pas het bovenste been corrigeren op techniek. Een uitzondering hierop zijn de mensen die de heup van hun bovenste been zo hoog tillen dat ze de balans voor zichzelf onnodig moeilijk maken.

De heupen wil je namelijk op één lijn houden. Je tilt dus niet één kant op om je voet hoger op je been te kunnen plaatsen en de knie meer naar de buitenzijde te kunnen laten wijzen. Geen cheats alsjeblieft! 

Wanneer je in Baddha Konasana je knieën op de grond kunt leggen, zal het openen van de heup in deze balanshouding geen extra uitdaging vormen. De hoek van de grond ten opzichte van je benen in Baddha Konasana is (bijna) dezelfde hoek van de knie ten opzichte van je heupen in deze houding. 

yoga boomhouding voorbeeld

Het is heel makkelijk om je heup op te tillen of gewoon wat naar achteren te draaien, zoals de vrouw op de foto hierboven laat zien. De houding lijkt dan ‘af’, maar je mist zo een groot deel van het effect van de houding. Wat wil je dan wel doen? 

Plaats je handen in je liezen en laat de heup van het bovenste been zakken totdat ze aan elkaar gelijk zijn. Je hebt hier geen spiegel voor nodig, je kunt dit goed voelen in de handen. Draai dan het bovenbeen van het been dat omhoog is, uit. Hiervoor span je de bilspieren licht aan. Door deze beweging wordt het ook veel makkelijker om de hak in het bovenbeen te houden. Ook voel je dat je stabieler op de hak van het staande been komt te staan. De externe rotatie zorgt er dus voor dat je veel meer gaat gronden in de houding.

Blijf werken aan het uitdraaien van het bovenbeen en het laten zakken van de heup wanneer je de handen voor de borst plaatst of omhoog uitstrekt. Succes met deze mooie balanshouding!

© 2024 Lieneke’s Yoga Company